Na een overlijden gaan de bezittingen en de schulden van de overledene naar de erfgenamen. Hierover is mogelijk erfbelasting verschuldigd. Kun je de aangifte zelf verzorgen?
Wettelijk is vastgelegd wie jouw erfgenamen zijn. In een testament kun je het anders regelen. Volgens het wettelijke erfrecht gaan jouw bezittingen na jouw overlijden naar jouw huwelijkspartner (of geregistreerde partner) en de kinderen. Als deze er niet zijn komen de ouders en de broers en zussen in beeld. Over de erfenis zijn nabestaanden mogelijk erfbelasting verschuldigd. Hoe gaat de waardebepaling van de erfenis en kunnen erfgenamen zelf aangifte doen?
Wat is de waarde van de nalatenschap?
Voordat erfgenamen aangifte kunnen doen moet eerst de waarde van de erfenis vastgesteld worden. Voor spaargeld en voor schulden is de waardebepaling niet lastig. Voor de meeste materiële bezittingen is het best lastig. Hoe waardeer je bijvoorbeeld een eigen woning? Daar zijn regels over vastgelegd. Voor de waardebepaling gaan de erfgenamen uit van de WOZ-waarde in het jaar van het overlijden of in het volgende jaar. Bij een overlijden in 2023 wordt er dus uitgegaan van de WOZ-opgave die begin 2022 of begin 2023 is afgegeven. Voor de inboedel moet uit worden gegaan van de economische waarde. Dat is het bedrag waar de spullen voor te verkopen zijn.
Hoeveel belasting betalen erfgenamen?
Erfgenamen hebben een vrijstelling. Over het meerdere is er erfbelasting verschuldigd. Voor partners geldt een hoge vrijstelling van 723.526 euro. Voor kinderen bedraagt de vrijstelling 22.918 euro (2023). Over het meerdere betalen de partner en de kinderen tien procent belasting. Bij een grotere verkrijging ( > 138.641 euro) geldt een hogere heffing over het meerdere, namelijk twintig procent. De Belastingdienst berekent de heffing aan de hand van de aangifte erfbelasting. Als de erfenis niet naar de partner of de kinderen gaat geldt er een andere vrijstelling en een andere hoogte van de erfbelasting.
De aangifte erfbelasting zelf verzorgen
Het lastigste van de aangifte erfbelasting is het bepalen van de waarde van de nalatenschap. Hiervoor kan verwezen worden naar de notaris, maar ook een notaris kan deze waarde vaak niet bepalen. Voor de eigen woning kun je gebruik maken van de WOZ-waarde, maar hoe bepaal je bijvoorbeeld de waarde van de inboedel? Hier kun je een boedelbeschrijving van laten maken. Hierin staat waar je voor de aangifte erfbelasting vanuit moet gaan. Deze inschatting kun je zelf maken, maar je kunt het ook uitbesteden aan een deskundige. Maar als er geen uitzonderlijke waardeobjecten zijn kun je het ook zelf inschatten. Als een onderneming (of de aandelen ervan) in de nalatenschap zit, is professionele begeleiding zeker aan te raden.
Het inschatten van de waarde van de erfenis is lastig, maar ook de Belastingdienst weet dat het een schatting is. De waardebepaling moet wel zo dicht mogelijk bij de echte waarde liggen. Wil je weten hoe de Belastingdienst hier naar kijkt? Zie dan de website van de Belastingdienst.